Pasi Me pjesëmarrjen në ekspeditën
turke kundër Ali Pashë Tepelenës. Mustafa
Pashë Bushatlliu kontribuoi në shembjen
jo vetëm të Pashallëkut të Janinës
por edhe të Pashallëkut të Shkodrës.
Ai i dha mundësi sulltanit të thyente njerën
pas tjetrës dy qendrat kryesore dhe të organizuara
të rezistencës shqiptare. Ky qëndrim
i Mustafa Pashës u përcaktua jo vetëm
nga rivaliteti i thellë feudal që vazhdonte
midis dy sundimtarëve të fuqishëm të
Shqipërisë por edhe nga pavendosmeria e
tij për tu shkëputur prej vartësisë
së sulltanit.
Mustafa Pasha e vazhdoi politikën e bindjes
ndaj Stambollit edhe pas vrasjes së Ali Pashës.
Më 1822 ai mori pjesë në fushatën
turke për shtypjen e revolucionit grek. Më
1823 ushtritë e tij filluan të parat rrethimin
e Misolongjit ku kryengritësit grekë bënë
një qëndresë heroike. Pas pak kohe
kur në Misolongj ra murtaja dhe kur nga Shkodra
i erdhën lajme për një komplot që
po organizohej nga feudalët e Dibrës, Mustafa
Pasha së bashku me ushtritë e veta u kthye
pa lejen e Portës së Lartë në
Shkodër.
Largimi nga fronti grek dhe sidomos mospranimi i
Mustafa Pashës për tu nisur përsëri
në Greqi nuk u pritën në Stamboll.
Nga ana tjetër synimet e Mahmutit të II
për të forcuar pushtetin qendror me anën
e reformave ngjallën shqetësime te Bushatlliu
dhe te bashkëpuntorët e tij. Prandaj Mustafa
Pasha, sapo shtypi lëvizjen që plasi në
Dibër, filloi të armatoste ushtrinë
dhe kërkonte aleatë për ti bërë
ballë ndërhyrjes turke që parashikohej
të shpërthente sapo të merrte fund
çështja greke. Ai krijoi lidhje me Zylyftar
Podën, hyri në marrëdhënie me
feudalët e Bosnjës dhe me princin Millosh
të sërbisë për të siguruar
nëpërmjet tij përkrahjen e shteteve
evropiane, sidomos atë të Rusisë.
E zënë me çështjen greke dhe
me organizimin e ushtrisë, Porta e Lartë
nuk ishte në gjendje të ndërmerrte
gjatë viteve 1824-1827 ndonjë ekspeditë
kundër Shkodrës. Më 1828 filloi lufta
ruso-turke. Turqia urdhëroi midis të tjerëve
edhe vezirin e Shkodrës të merrte pjesë
me ushtritë e veta në këtë luftë.
Si shpërblim i njohu atij të drejtën
e sundimit të sanxhaqeve të Ohrit, Dibrës
dhe Elbasanit. Rusët, nga ana e vet, u përpoqën
të neutralizonin forcën e konsiderueshme
ushtarake të Mustafa Bushatlliut. Me anën
e princit Millosh ata i dhanë të kuptonte
se, po të merrte pjesë në luftë,
do ta njihnin atë si sovran të Shqipërisë.
Mustafa Pashës i pëlqeu oferta e rusëve.
Por nga ana tjetër nuk vendosi ti prishte marrëdhëniet
me sulltanin. Ai ndoqi një rrugë tjetër:
vendosi të vononte nisjen e ushtrive të
veta me pretekst se nuk ishte i pregatitur për
një fushatë dimërore dhe kërkoi
leje të nisej në pranverën e ardhëshme.
Edhe në pranverën e vitit 1829 Mustafa Pasha
e vonoi nisjen e ekspeditës me pretekste të
ndryshme deri sa gjenerali rus Dibiq hyri në
Bullgari dhe kaloi vargmalet e Ballkanit. Edhe pasi
u nisën, ushtritë shqiptare marshuan qëllimisht
shumë ngadalë. Ato qëndruan në
brigjet ë Danubit, pa hyrë në luftë.
Në front ushtritë turke pësuan një
varg disfatash të cilat shkaktuan një pezmatim
në qarqet turke kundërshtarë të
reformave që kishte ndërmarrë Mahmuti
i II. Këto qarqe i u drejtuan Mustafa Pashë
Bushatlliut, edhe ky kundërshtar i rreptë
i reformave, dhe i kërkuan ndërhyrjen e
tij ushtarake për ta detyruar Mahmutin e II të
hiqte dorë nga reformat.
Mustafa Pasha priti deri sa u lidh paqja ruso-turke.
Në këtë marrëveshje rusët
nuk e shtruan farë çështjen e autonomisë
së Mustafa Bushatlliut. Atëherë ky,
i zemëruar nga qëndrimi i Rusisë, në
krye të ushtrive të tij, duke shprehur pakënaqësinë
gjoja për kushtet e rënda të paqes,
filloi të lëvizte në drejtim të
Stambollit. Ky marshim që kryhej me parullën
e anullimit të kushteve të paqes, në
thelb kishte për qëllim të ushtronte
presion mbi komandën ruse. Në Stamboll u
përhap paniku por rusët nuk u trembën.
Bile gjenerali Dibiq i njoftoi se do ta korsideronte
si kryengritës në rast se do të vazhdonte
marshimin kundër Stambollit. Gjenerali rus Gejsmar
mori urdhër të ndiqte ushtrinë e Bushatlliut.
Me 4 tetor 1829 ushtritë ruse i ranë ushtrive
shqiptare në Arnaut-Kalesi dhe i thyen. Me këtë
disfate të parë Mustafa Pasha u lëkund
dhe nuk pati me guxim të marshonte me tutje.
Ai pranoi urdhërin e sulltanit dhe u kthye në
Shkodër.
Në këtë mënyrë dështoi
politika me dy faqe e Mustafa Bushatlliut. Tani ky
u gjend i izoluar përballë Portës së
Lartë e cila, sapo i çliroi ushtritë
nga fronti rus, i përgatiti ato për nënshtrimin
e plotë të Shqipërisë. Me këtë
mision u ngarkua vetë sadriazemi turk, Mehmet
Reshit Pasha, i cili i filloi operacionet ushtarake
më parë kundër Toskërisë
dhe pastaj kundër Pashallëkut të Shkodrës.
