Faqja Kryesore  >> Historia  >> Pashalleqet e medha  >> Janina
 

Historia e Shqipërisë - Pashallëku i Janinës

   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
 

 


 

Ekspedita Turke

Në qershor 1820, një muaj pas shpalljes së Ali Pashë Tepelenës fermanlli, ushtritë turke, nën komandën e përgjithshme të Ismail Pasha Beut, së bashku me flotën, u nisën për të sulmuar pashallëkun në katër drejtime. Një pjesë e ushtrive turke, në komandën e Dramalli Pashës dhe Pehlivan Pashës, u nisën në drejtim të Thesalisë për të sulmuar pashallëkun nga jugu. Në Thesali ato patën qysh në fillim sukses meqenëse repartet e martallozëve grekë, që kishin caktuar të bënin qëndresë, u larguan. Disa nga kapedanët e tyre tradhëtuan kurse komandantët shqiptarë së bashku me Veli Pashën u tërhoqën pa bërë qëndresë dhe u grumbulluan në Prevezë. Terhalla, Lepanti, dhe qytetet e tjera të Thesalisë dhe të Etolisë ranë në duart a turqëve pa luftë.

Ushtri të tjera turke, nën komandën e valiut të Rumelisë, u nisën nga Manastiri në drejtim të Beratit. Këtu do të takoheshin me forcat e Mustafa Pashë Bushatlliut për të sulmuar pashallëkun nga veriu dhe për të nënshtruar Toskërinë. Por repartet e Mustafa Pashë Bushatlliut, pasi pushtuan Durrësin, Tiranën, Ohrin, Dibrën dhe Elbasanin u detyruan të ktheheshin me shpejtësi për t'u bërë ballë malazezëve që sulmuan Shkodrën. Valiu i Rumelisë e vazhdoi marshimin drejt Toskërisë pa gjetur pengesë. Disa komandantë shqiptarë u bashkuan me valiun kurse Myftar Pasha pa bërë ndonjë qendresë të madhe la Beratin dhe bashkë me komandantët e tjerë u tërhoq në Gjirokastër.

Në të njëjtën kohë, nga deti, flota turke nën komandën e kapedan-pashës së bashku me ushtritë tokësore të Pehlivan Pashës rrethuan Prevezën. Këtu ata ndeshën në qëndresën e Veli Pashës. Njësi të tjera të flotës turke me ndihmën e bejlerëve të Vlorës sulmuan dhe pushtuan Vlorën, Kaninën, pak më vonë Sarandën e Butrintin. Pas një qëndrese të vogël Parga u dorëzua dhe Arta ra në duart e Pehlivan Pashës me tradhëti. Me përjashtim të Prevezës, të gjitha qytetet bregdetare ranë në duart e turqve.

Pas këtyre sukseseve të para që patën turqit, në korrik nis nga Stambolli pjesa kryesore e ushtrive otomane nën komandën e Ismail Pasho Beut, në drejtim të Janinës. Synimi i tyre ishte të sulmonin ushtritë e Ali Pashës që mbronin qëndrën e pashallëkut nën komandën e Omar Bej Vrionit dhe të dy ndimësat e tij, Aleks Nuços dhe Mantho Ekonomit. Pasi kapërcyen lumin Aspropotam, ushtritë turke u ndodhën ballë për ballë me fuqitë e pashallëkut. Por ushtritë e Aliut, ndonse ndodheshin në pozita më të mira, nuk ranë fare në luftë me ushtritë turke. Kryekomandanti i tyre, Omer Bej Vrioni, bashkë me ndihmësit e vet, tradhëtuan haptazi dhe shkaktuan çthurjen e ushtrive shqiptare. Megjithëse Aliu mbeti pa pjesën kryesore të ushtrisë përballë një armiku shumë, të fuqishëm, nuk u dëshpërua. Ai vendosi të vazhdonte qëndresën brenda në Janinë, mbrojtur nga dy kështjellat e qytetit ku kishte municione dhe depozita ushqimore të mjaftueshme për një qëndresë të gjatë. Në garnizonet e ndryshme atij i kishin mbetur akoma 5 mijë luftëtarë.

Me afrimjn e usntrive turke. Popullësia e Janinës u largua nga qyteti dhe u shpërnda nëpër fshatra kurse ushtritë e Aliut u vendosën në dy kështjellat. Në qytet turqit hynë më 20 gusht 1820.

I rrethuar në Janinë Aliu vendosi të qëndronte deri në fund. Ai u bëri ballë për mjaft kohë sulmeve turke. Në luftë kundër ushtrive otomane ai përdori nga njëra anë artilerinë e kështjellave dhe nga ana tjetër dinakërinë. Një nga kapedanet e Aliut, Odhiseu, u shtir sikur u arratis bashkë me 1.500 ushtarë dhe kaloi në kampin e Ismail Pasho Beut. Me propagandën që ata zhvilluan, tronditën disiplinën dhe shkaktuan grindje në radhët e reparteve turke. Pas pak kohe filluan dezertimet e shumë ushtarëve turq. Por këto qenë suksese të vogla. Në luftë kundër forcave të Aliut turqit korrën suksese të mëdha. Flota e principatës, që ishte grumbulluar në gjirin e Prevezës, me tradhëtinë e detarëve grekë, u dorëzua te kapudan-pasha. Pas tri ditësh Ismail Pasho Beu duke u siguruar faljen i bindi Veli Pashën, Myftar Pashën dhe disa komandantë të tjerë shqiptarë të grumbulluar në Prevezë dhe Gjirokastër të dorëzoheshin. Me dorëzimin e tyre, përveç Janinës dhe Tepelenës, të gjitha qytetet e Toskërisë, të Epirit dhe të Thesalisë ranë njëri pas tjetrit në duar të ushtrive turke. Në nëntor 1820 Ali Pashë Tepelena me gardën e tij personale mbeti vetëm, i rrethuar në Janinë nga një ushtri e madhe turke.

Pashallëku
i Janinës

Pashallëqet Shqiptare
Ali Pasha në
Pashallëkun e Janinës
Zgjerimi i Pashallëkut
Marrëdhëniet e Jashtme
Nënshtrimi i Sulit
Forcimi i Pushtetit
të Ali Pashës
Acarimi i Marrëdhënieve
me Stambollin
Marrëdhëniet me
Eteristët Grekë
Prerja e Marëdhënieve
me Stambollin
Ekspedita Turke
Shembia e Pashallëkut
të Janinës


 

 

PËRSHTYPJET  ::  KUSH JEMI  ::  KONTAKTO  ::  FORUM  ::  CHAT

Albanian Network Group - 2003