Fitoret që korrën kundër
turqve në tri vjetët e para, forcuan pozitat
politike të bujarëve shqiptarë, pjestarë
të "Lidhjes së Lezhës dhe në
mënyrë të veçantë ato të
Skënderbeut. Ata ishin bërë tashmë
të pavarur në zotërimet e tyre feudale.
Zhvillimi i mëtejshëm i këtyre zotërimeve
e bënte të nevojshme përfshirjen brënda
kufijve të tyre edhe të qyteteve që
përfaqësonin lulen e ekonomisë së
vendit. Por qytetet kryesore shqiptare ndodheshin
gjithnjë në duart e Venedikut. Për
këto arsye, republika, e cila më 1444 e
kishte lejuar mbledhjen e kuvendit të shqiptarëve
në zotërimin saj të Lezhës, dhe
më 1445 i kishte dhënë Skenderheut
dhe vëllait të tij Stanishit. qytetarinë
e nderit tani filloi t'i trembej rritjes së fuqisë
së bujareve shqiptarë dhe në mënyrë
të veçantë forcimit të autoritetit
të Skenderbeut, principata e të cilit ishte
zgjeruar deri afër kufijve të zotërimeve
të saj në bregdet. Si rezultat i kësaj,
më 1447, republika kaloi në politikën
armiqësore kundrejt Skënderbeut, duke përdorur
mjetet veta të zakonëshme, politikën
e përçarjes së krerëve feudalë
që bënin pjesë në "Lidhjen
Shqiptare", Politika provokuese e republikës
e shpejtoi shpërthimin e konfliktit të armatosur
me shqiptarët.
Shkak për këtë u bë qyteti i
Danjës. Më 1445, Lekë Zaharia, zoti
i Danjës dhe antari i Lidhjes Shqiptare, u vra
nga rivali i tij Nikollë Dukagjini. Përveç
ndërlikimeve të tjera, vrasja e Lekë
Zaharisë, i cili nuk kishte fëmijë,
nxori në shesh çështjen e trashëgimit
të qytetit të rëndësishëm
të Danjës. Venediku u përgatit menjëherë
të vinte dorë mbi këtë qendër
dhe kështjellën e vendosur në hyrjen
e luginës së Drinit, e cila zotëronte
rrugën për në Shkodër dhe sillte
të ardhura të mëdha nga dogana që
paguhej në kalimin vaut të Danjës (sot
Vau i Dejës). Për të evituar kalimin
e Danjës në duartë e republikës,
Skënderbeu dërgoi nga ana e vet pranë
Borës, nënës së Lekë Zaharisë,
një nga bashkëpuntorët tij, kontin
Uran, për të bindur atë që ta
vinte qytetin nën mbrojtjen e "Lidhjes shqiptare".
Por konti venedikas i Shkodrës dërgoi me
të shpejtë ushtri dhe pushtoi qytetin.
Skënderbeu thirri atëherë në
vjeshtë 1447 mbledhjen e "Lidhjes shqiptare"
dhe u kërkoi antarëve të saj që
t'i shpallej luftë republikës në rast
se ajo nuk do t'ia kthente qytetin Lidhjes. Këtu
u dukën frytet e politikës përçarëse
të republikës, e cila për ta diskredituar
Skenderbeun, kishte hapur lajme se ky, me qëllim
që ta merrte për vehte Danjën, kishte
nxitur vrasjen e Lekë Zaharise dhe përpiqej
tani t'i armiqësonte bujarët shqiptarë
me venedikasit. Skënderbeu u detyrua atëherë
të bënte publikisht betimin se nuk kishte
fare gisht në vrasjen e aleatit të vet,
Lekë Zaharisë. Në mbledhjen e kuvendit,
shumica e antarëve e pranoi propozimin e Skënderbeut.
Vetëm dy antarë, Pjetër Spani dhe Gjergj
Dushmani, e kundërshtuan këtë vendim
dhe larguan nga Lidhja.
Republika nuk e ktheu Danjën. Në dhjetor
shqiptarët filluan veprimet ushtarake kundër
forcave venedikase. Skenderbeu dhe shumica antarëve
të Lidhjes, midis të cilëve Gjergj
Arianiti, e Nikollë Dukagjini, filluan sulmet
kundër Durrësit, Danjës dhe qyteteve
të tjera, por këto, të mbrojtura nga
kështjellat e tyre, nuk i morën dot. Skënderbeu
vendosi atëhere të rrethonte Danjën
dhe ta mbante të bllokuar për një kohë
të gjatë.
Lufta kundër Venedikut e bëri Skënderbeun
të afrohej me despotin e Serbisë, Gjergi
Brankoviçin, i cili synonte gjithashtu t'i
merrte republikës qytetet e bregdetit malazez.
Ata shpresonin ta detyronin republikën t'i dorëzonte
qytetet, pasi në këtë kohë ajo
ishte e zënë me luftë në Lombardi
kundër dukës së Milanos. Aleati i dukës,
Alfons i V, mbreti i Napolit që ishte njëkohësisht
rival i Venedikut, kishte filluar nga ana e tij të
interesohej qysh më parë për një
afrim me Skënderbeun dhe Gjergj Brankoviçin,
duke i inkurajuar këta kundër republikës.
Qysh në fund të vitit 1447 Alforsi dhe Skënderbeu
shkëmbyen midis tyre ambasadorë, duke hedhur
kështu bazat e aleancës që u lidh më
vonë midis tyre.
Rrethimi i Danjës vazhdoi gjatë gjithë
dimërit. Republika, e zënë në
një luftë në dy fronte, i propozoi
Skënderbeut të bënin paqë duke
e mbajtur për vehte qytetin, por ky nuk e pranoi.
Për të shpëtuar nga presioni i shqiptarëve
Venediku i u drejtua atëhere turqve dhe i nxiti
që të rifillonin një ekspeditë
në Shqipëri. Në të njëjtën
kohë, shpalli më 4 mars 1448, se i siguronte
një pension prej 100 dukatash në muaj atij
që do të vriste Skënderbeun.
Skënderbeu me sa duket ra në dijeni të
këtyre planeve, sepse, në pranverë
dërgoi një pjesë të ushtrisë
shqiptare, rreth 4 mijë vetë, nën komandën
e kont Uranit, të mbronin kufijtë lindorë
nga ndonjë ekspeditë turke, kurse me pjesën
tjetër të ushtrisë e shtërngoi
presionin mbi Dannjën dhe Durrësin. Për
t'u lehtësuar nga presioni, venedikasit i kërkuan
përsëri Skënderbeut të hynin në
bisedime për paqë dhe i zgjatën këto
bisedime deri sa të vinin ushtritë turke.
Me të vërtetë, në qershor 1448
një ushtri e madhe turke me në krye vetë
sulltan Muratin e II i u afruan kufijve të Shqipërisë
dhe rrethoi kështjellën Sfetigradit. Skënderbeu,
i lajmëruar me kohë për afrimin e saj,
pa hequr dorë nga rrethimi i Danjës, nis
me 10 mijë vetë në drejtim të
Shkodrës. Hyrja trupave shqiptare në zotërimet
venedikase të Shkodrës u bë shenjë
për një kryengritje të gjerë të
fshatarëve bujkrobër të pronarëve
venedikas. Turma fshatarësh u vunë zjarrin
shtëpive të pronarëve dhe vrapuan për
t'u bashkuar me ushtrinë e Skënderbeut.
Më 24 korrik 1448 forcat shqiptare u ndeshën
me ushtrinë venedikase prej 15 mijë vetësh,
të komanduar nga Daniel Juriçi , dhe në
betejën që u zhvillua atë ditë
në brigjet e Drinit, Skënderbeu kori një
fitore të shkëlqyer.
Por ai nuk pati mundësi të shfrytëzonte
fitoren e Drinit për arësye të rrezikut
turk që e kërcënonte nga lindja. Pasi
la nipin e vet Hamza Kastriotin, të vazhdonte
bllokimin e Danjës, me pjesën kryesore të
ushtrisë u nis në drejtim të Sfetigradit
të rrethuar nga turqit.
Garnizoni i Sfetigradit, i përbërë
nga forcat shqiptare dhe reparte bullgare, nën
komandën e Pjetër Perlatit, u qëndroi
heroikisht sulmeve turke që drejtoheshin nga
Murati i II, synimi i të cilit ishte të
merrte sa më parë kështjellën
dhe të vazhdonte ekspeditën kundër
Krujës për t'i dhënë fund një
herë e mirë rezistencës shqiptare.
Me ardhjen e Skënderbeut, ushtritë shqiptare
filluan t'i sulmonin nga jashtë turqit dhe t'i
vinin shpesh herë në një gjëndje
të vështirë. Sulltani u përpoq
t'i tërhiqte forcat e Skënderbeut në
një betejë vendimtare jashtë kalasë,
por nuk i arriti dot qëllimit. Skënderbeu,
nga e vet, u hapte turqve herë pas here beteja
të vogla me të cilat i shqetësonte
dhe u shkaktonte dëme të vazhdueshme. Rezistenca
e Sfetigradit vazhdoi për një kohë,
deri sa më në fund turqit arritën ta
zbulonin dhe ta prishnin kanalin që furnizonte
kalanë me ujë, duke e keqësuar në
mënyrë të dëshpërueshme gjendjen
e të rrethuarve. Garnizoni u detyrua atëherë
të hynte në bisedime me turqit dhe të
pranonte ofertën e sulltanit për të
dalë të lirë nga kalaja me gjithë
armë.
Rënia e kalasë ishte një humbje për
sistemin e fortifikatave mbrojtëse të shqiptarëve.
Por rezistenca e saj gjatë dhe lajmet mbi përgatitjet
e reja të Huniadit e detyruan Muratin e II të
ndërpriste marshimin drejt Krujës dhe t'i
tërhiqte ushtritë nga Shqipëria duke
i përqëndruar ato në Sofie, në
pritje të drejtimit që do të merrte
marshimi i hungarezëve.
Rënia Sfetigradit i tregoi Skënderbeut
dëmin që pati nga lufta në dy fronte.
Ai kishte ndërmënd që të merrte
gjithashtu pjesë në lüftën e madhe
që po përgatisnin hungarezët. Këto
e bënë Skënderbeun të hiqte dorë
nga rrethimi i Danjës dhe të pranonte paqën
e propozuar nga senati i Venedikut. Paqja u nënshkrua
më 4 tetor 1448, në kampin ushtarak të
Skënderbeut, pranë Lezhës. "Lidhjen
shqiptare" këtu e përfaqësonin
Skënderbeu dhe Nikollë Dukagjini të
shoqëruar nga peshkopi Andrea i Lezhës dhe
Gjergj Pelini, i cili kryente funksionet e kancelarit
të Skënderbeut për marrëdhëniet
me jashtë. Republika përfaqësohej nga
proveditori i përgjithshëm i Venedikut në
Shqipëri, Pal Loredani dhe konti i Shkodrës.
Sipas traktatit të paqës Danja i mbetej
Venedikut, kurse republika i siguronte Skënderbeut
një pension prej 1.400 dukatash në vit,
i premtonte, në rast nevoje, si atij ashtu dhe
bujarëve të tjerë shqiptarë strehim
në Venedik, u akordonte privilegje në portin
Durrësit, duke i
përjashtuar nga taksa e kripës dhe hiqte
dorë nga çdo shpërblim për dëmet
që kishte pësuar. Me qëllim që
të përballonte shpenzimet për të
marrë pjesë në ekspeditën e re
të Huniadit Skënderbeu u kërkoi venedikasve
dhe mori prej tyre para kohe pensionin vjetor.
Në kohën kur po nënshkruhej paqja
shqiptare-venedikase, Huniadi, sipas marrëveshjes
që kishte përfunduar me Skënderbeun,
kishte filluar marshimin drejt jugut, këtë
radhë duke kaluar jo më nëpër
viset lindore të gadishullit, si në dy rastet
e para, por nëpër Kosovë. Skënderbeu,
qëllimi i të cilit ishte, të bashkohej
me forcat Hungareze, nuk u nis dot me kohë per
shkak të zgjatjes së bisedimeve me venedikasit
dhe të pengesës që gjeti rrugës
nga despoti i Sërbisë, Gjergj Brankoviçi,
i cili nuk donte t'i prishte marrëdhëniet
me sulltanin dhe mbajti një qëndrim armiqësor
kundrejt hungarezëve dhe shqiptarëve. Ky
vuri në dijeni sulltanin për lëvizjet
e Huniadit dhe e ndaloi Skënderbeun të kalonte
me ushtritë shqiptare nëpër tokat veta.
Kështu forcat shqiptare ishin akoma në rrugë
kur më 18 tetor 1448, në fushën e Kosovës,
afër Prishtinës, ushtria hungareze pësoi
një disfatë të rëndë dhe
u detyrua të tërhiqej e shpartalluar nëpër
Sërbi, drejt Danubit dhe pjesërisht nëpër
Shqipëri, drejt bregdetit. Në tërheqje
e sipër Huniadi u zu rob nga Brankoviçi.
Si përgjigje për qëndrimin e pabesë
të Brankoviçit, forcat shqiptare sulmuan
dhe shkretuan një pjesë të tokave të
tij.
